






Uznanie jury zdobyły koncepcja i projekt opery Stanisława Moniuszki „Straszny dwór” autorstwa włoskiej reżyserki Ilarii Lanzino i niemieckiego scenografa Leifa-Erika Heinego. Werdykt 11. edycji międzynarodowego konkursu reżyserii operowej ogłoszono 19 stycznia w Teatrze Wielkim w Poznaniu − tegorocznej siedzibie European Opera-directing Prize.
Tandem artystyczny Ilaria Lanzinio i Leif-Erik Heine stworzył novum na temat konkursowy, którym był „Straszny dwór”. Z informacji przekazanych ad hoc w trakcie spotkania w foyer Teatru Wielkiego wynika, że ta wersja dzieła Stanisława Moniuszki scala elementy odwołujące się do klasyki i współczesnego obrazowania z subiektywną interpretacją Włoszki, mającą wiele wspólnego z manifestem.
Premiera tego spektaklu ma się odbyć 15 stycznia 2021 roku, jak zapowiedziała ze sceny poznańskiej opery podczas prezentacji laureatów tuż przed wieczornym spektaklem „Czarodziejskiego fletu” Renata Borowska-Juszczyńska, dyr. Teatru Wielkiego w Poznaniu i przewodnicząca jury 11. edycji EOP, która dzieląc się także z publicznością wrażeniami z przebiegu konkursu, tak oto mówiła o laureatce:
To, co zrobiła Ilaria, zaimponowało nam wszystkim − już w półfinale. Przekonaliśmy się, że mamy do czynienia z absolutnie szczególną osobowością: Ilaria zna »Straszny dwór« na pamięć. Ona ma taką świadomość tej kompozycji, której by się nie powstydził żaden Polak. W finale rozwinęła swój pomysł – to była w pełni perfekcyjna prezentacja jej własnej koncepcji. Zauroczyła również solistów swoim sposobem pracy. Zna treści, muzykę, nuciła, porywała za sobą śpiewaków.
Swoje wystąpienie Renata Borowska-Juszczyńska zakończyła zaś prośbą do wszystkich zgromadzonych o uczczenie minutą ciszy pamięci nagle zmarłego Lecha Raczaka − wybitnej postaci w świecie kultury, dramatopisarza, zaangażowanego w działania Teatru Ósmego Dnia i późniejsze festiwalu Malta, któremu poświęcił 20 lat pracy jako dyrektor artystyczny i współpracujący z wieloma instytucjami, artystami, w tym także z poznańskim Teatrem Wielkim.
European Opera-directing Prize jest organizowany od 22 lat z myślą o młodych utalentowanych reżyserach operowych. Promowaniu wybitnych, a nie znanych jeszcze patronują organizatorzy konkursu: stowarzyszenie filantropów Camerata Nuova i stowarzyszenie Opera Europa, które skupia prawie 200 teatrów o profilu operowym z całego świata, najwięcej z Europy. Kolejne edycje odbywają się co dwa lata, a w każdej z nich uczestników rywalizacji o zwycięstwo ocenia jury w innym składzie. Do grona jurorów są zapraszane wybitne postacie reżyserii i sztuki operowej oraz przedstawiciele teatrów operowych. Dla zwycięzców konkurs ten jest nie tylko nobilitacją, bowiem otwiera im przede wszystkim drogi twórcze i do realizacji na wielu scenach. Przedsięwzięciu konkursowemu sprzyjają swoją działalnością mecenasi: Armin i Marja Kretschmarowie.
W tym roku gospodarzem konkursu był Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. W jury, któremu przewodniczyła dyrektor tej sceny – Renata Borowska-Juszczyńska, zasiedli: reżyser David Pountney, Carolin Wielpütz – dyrektor artystyczna ds. opery w Bonn, Ulrich Lenz – dramaturg berlińskiej Komische Oper. Gremium to oceniało 66 koncepcji wystawienia „Strasznego dworu”, zgłoszonych niemal z całego świata, w tym także z odległych kulturowo krajów, jak np. Japonia, Tajwan, Kazachstan. Do półfinału jurorzy wybrali 9 koncepcji i zdecydowali, że w finale będą rywalizowały o główny laur już tylko 3 z tych prezentacji.
Poznański Teatr Wielki jest otwarty na utalentowanych młodych, wspiera twórczych i włącza ich realizacje do repertuaru. Publiczność tej sceny miała okazję poznać już chociażby spektakle Karoliny Sofulak, Margo Zālīte czy Gerarda Jonesa.
Jak już wiadomo po ogłoszeniu głównego lauru EOP 2020 i zapowiedzi przyszłorocznej premiery „Strasznego dworu”, swój twórczy odczyt polskiej opery i sztukę reżyserii odsłoni w Poznaniu Ilaria Lanzino, dołączając do grona śmiałych realizatorów młodego pokolenia, przejawiających żywe zainteresowanie kulturą nie tylko rodzimą − przekraczających swoimi pasjami, ideami i wyobraźnią wszelkie granice.
Stefania Pruszyńska
Fot.: Stefania Pruszyńska i Michał Leśkiewicz
Na fot. 1: Laureaci, jurorzy i mecenasi 11. edycji EOP − (od lewej): Armin Kretschmar, Leif-Erik Heine, Ilaria Lanzino, Renata Borowska-Juszczyńska, David Pountney, Marja Kretschmar; (od prawej): Carolin Wielpütz i (na drugim planie) Ulrich Lenz
Fot. autorstwa Michała Leśkiewicza nadesłał Piotr Tkacz z Biura Prasowego Teatru Wielkiego w Poznaniu
(Publikacja zaktualizowana).
— Stefania Pruszyńska
(oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka, artystka – autorka utworów sztuki plastycznej. Autorka: różnych publikacji publicystycznych i dziennikarskich wielu gatunków i literackich, m.in.: esejów, szkiców, utworów poetyckich prozy poetyckiej, opowiadań, reportaży literackich, felietonów, utworów satyrycznych, grotesek i aforyzmów. Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej, plastycznej, niemal równolegle do poezji i wszech sztuk i gatunków. Mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia – w obrazach o indywidualnym, a rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ W REDAKCJACH i WYDAWNICTWACH OD 1989 ROKU. PRACA ETATOWA: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000). Współpraca zaś wieloaspektowa z wieloma tytułami prasowymi, w tym polonijnymi (dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn), czasopismami kulturalnymi, literackimi i wydawnictwami. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ AKTUALNIE (od 2006 roku) redaktor naczelna, właścicielka-wydawca i wszechstronna realizatorka niezależnej, niekomercyjnej Gazety Autorskiej „IMPRESJee” o dominującym profilu kulturalnym, obecnie pod nowym adresem i nazwą Gazeta Autorska IMPRESJee.pl www.impresjee.pl. Zdobyła ponadto 33-letnie doświadczenie redaktora-korektora: czasopism, monografii, albumów artystycznych, książek poetyckich, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ PRZED 1989 ROKIEM we wczesnych latach studenckich (UAM) z ówczesnej powinności żakowskiej hartowała się w porze ferii letnich na studenckich praktykach (wówczas obowiązkowych i zwanych robotniczymi - lata 70.). Ponadto pracowała jako wychowawczyni na koloniach, asystent antykwarski w PP „Desa” Dzieła Sztuki i Antyki, a później - analityk w laboratorium bakteriologii WZSChPiG w Poznaniu. Kolejne studia podjęła w 1980 roku w Akademii Ekonomicznej.
⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ LICZNE UTWORY JEJ AUTORSTWA nasyciły dotąd treściami w różnych tonacjach: łamy drukowanych czasopism ogólnopolskich, regionalnych i polonijnych. Pierwszym ich lądowiskiem są łamy Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl, a międzylądowań - media stowarzyszeń dziennikarskich i artystycznych. Lokowała je również w oazach jej własnych autorskich witryn artystycznych POEZJA i ArtGRAFPoeFoto i tomie poetyckim pt. „Szepty dalekobieżne”, który okrasiła grafikami (San Franisco 2009). Zaskakują w książkach biograficznych innych artystów, np. Mikosza Deki Czurei, wirtuoza skrzypiec, Króla Czardasza, pt. „Potępienie Miklosza” (2009) czy w „Księdze romskiej” Władysława Iszkiewicza (2012), artysty i dyrektora Cygańskiego Zespołu „Roma”, później – emigranta do Szwecji. To także wędrowniczki pod skrzydłami pegazów do periodyków literackich i kulturalnych. Objawiły się w antologiach poezji współczesnej „Jak podanie ręki” i tamże stały się w przekładach zrozumiałe dla Niemców, Anglików, Francuzów oraz Hiszpanów. Czytano je na antenie Radia Emaus, miały wielokrotne prezentacje przed gremiami licznych międzynarodowych festiwali kulturalnych, Międzynarodowych Konferencji Poetyckich (WO ZLP, 2017-2021), publicznością koncertu Międzynarodowej Orkiestry Cygańskiej w Auli UAM (2017), w różnych przybytkach kultury (np.: Dom Bretanii, Miedzynarodowy Dom Kultury w Międzyzdrojach, Dom Romski, Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykowie, Muzeum Etnograficzne w Poznaniu, klub ZAK, poznański Klub Literacki „Dąbrówka”), szkołach i in. Także – w Helladzie na Krecie w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos. ****** Aforyzmy zaś odczytywała np. podczas festiwalu Aforystykonu w Kaliszu – stolicy aforyzmów i publikuje w swojej Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, zamieszczała w witrynie autorskiej POEZJA, Stefania Pruszyńska. Jeden z aforyzmów obrał na motto spektaklu Częstochowski Teatr Tańca Włodzimierza Kucy (17.06.2018r.) Opublikowano je w kolejnych edycjach antologii „Po-tyczki aforystów” (2017– 2021). ****** OBRAZY, GRAFIKI, RYSUNKI – w Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989-1991), mies. „Welcome to Poznań”, mies. „Merkuriusz Polska”, Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, artystycznych witrynach autorskich: POEZJA, ArtGrafPoeFoto (2007 – 2019), we własnym zbiorze poetyckim „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009), na okładkach książek poetyckich np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej: „Żeby marzyć” (2014), Jan Grad „W gaju poezji” (2016); w antologii poezji związanej Międzynarodową Konferencją Poetycką „Kalisz stolicą aforyzmu” (2020) i witrynie WO ZLP. Odsłoniła je NA WYSTAWACH, np.: MASTRiN w Pałacu Działyńskich „Harmonia”, dedykowanej Czesławowi Miłoszowi (2011), w Bibliotece w Buku (2012), w Auli UAM (2017), Auli Lubrańskiego w Collegium Minus UAM podczas V Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej (2021), Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim, w poznańskim Klubie Literackim „Dąbrówka”, a poza Polską w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos (Kreta – Grecja, 2010). ⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ NAGRODY m.in.: za felieton w konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław wyd. przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (publikacja pt. „Inwazja łysych”, „Arkusz”, nr 6 (55), 1996, s.13); „Dziennikarskie Koziołki 2017” w kategorii: Redakcja przyznane przez Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia Dziennikarzy RP za wieloaspektowe realizacje Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w UAM i AE.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka rozwoju dialogu kultur.