
Lirenavi 3 z cyklu Maski, Stefania Pruszyńska. Wszelkie prawa zastrzeżone
Bo nie ma zmarzliny tam, gdzie żyją uczucia, świadomość jest nieustannie podnoszona i nieustannie rośnie w głąb, kipi wyobraźnia, umysł intensywnie pracuje i aż się ugina od idei i pomysłów, głowę i duszę wieńczy natchnienie, a praca nad myślą, ideami i nade wszystko nad tworzonym nie ustaje. Wyrazić nie wyrażone, niewyrażalne − to droga w niewiadome, nieznane, nowe. Na jej końcu − pozostają słowa, obraz, dźwięki, świat obnażony i ujarzmiony na chwilę.
Myśl biegnie, niesie dzbany słońca, a w nich nieskończenie wiele barw, form, treści. Tego co ludzkie, co boskie, co nieludzkie. Tyle tonacji, odcieni. Tyle form i antyform.
Nie ma stanu zlodowacenia, skamienienia. Sztuka żyje. A żyje już, zanim się ją rozpozna i doścignie. Zanim się ją wyrazi słowem, obrazem, kompozycją. Żyje, bo jest samoistnieniem. Tym samoistnieniem pozostaje? Tak, gdy jest ograniczana do samoistnienia. Może jednak mieć moc wieloistnienia! Przywdziana w kostium − formę rozgości się w niej słowami, obrazami, muzyką − treściami. Dopiero spod kostiumu, formy, z tej nagości niewidzialnej swoją tajemną mową będzie intensywniała w odczytach jej światów ukrytych w dziele.
Wyzwanie, misja sprzymierzona z aktem twórczym − tworzyć swoją sztuką odpowiedzi na pytania jeszcze dotąd nie zadane, zadawać też nią pytania mimo pozornie istniejących odpowiedzi.
Eksperyment, mistyfikacja, demistyfikacja. Bunt albo posłuszeństwo kanonom. Postawa wobec własnego dzieła, zastanych dzieł i tego, co tkwi w świadomości.
Milczenie, złowroga cisza, pustka, szarość, nijakość, obojętność karmią mrokiem, niewiarą, zwątpieniem, rozpaczą. A to, co temu przeciwstawne − mówi i roznieca pełnię życio- i nadziejodajną. Pomiędzy tymi dwoma biegunami żyje człowiecza prawda, a jej szorstkość albo powab mówią silniej niż inne jej atrybuty i odcienie. To prawda często przeklęta. Często święta. Prawda jedyna taka.
Nie ma we mnie zgody na takie popioły czy skorupy tej człowieczej prawdy, z których nie odczyta się jej mowy, szeptu czy wyzwania dla świata. Tej prawdy dotykanej a sprzymierzonej z tym, co tajemne, święte czy nawet przeklęte. I w tym właśnie się to tajemne, święte i przeklęte objawia, że demistyfikuje, że przenika, że odsłania. Całopalnie niejednokrotnie. Stwórczo.
A jak ma się ta prawda do prawdy? „Gdyby była tylko jedna prawda, nie można by było namalować stu obrazów na ten sam temat” − odpowiada Pablo Picasso.
Stefania Pruszyńska
Manifest ten opublikowałam 22 maja 2016 r. w mojej autorskiej witrynie: Poezja, Stefania Pruszyńska. Witryna ta była dostępna do 29 kwietnia 2019 r. − dnia zamknięcia platformy Blox.pl dla wszystkich jej użytkowników (ok. 600 tysięcy osób) przez Agorę SA.
Wszelkie prawa zastrzeżone
— Stefania Pruszyńska
(oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka, artystka – autorka utworów sztuki plastycznej. Autorka: różnych publikacji publicystycznych i dziennikarskich wielu gatunków i literackich, m.in.: esejów, szkiców, utworów poetyckich prozy poetyckiej, opowiadań, reportaży literackich, felietonów, utworów satyrycznych, grotesek i aforyzmów. Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej, plastycznej, niemal równolegle do poezji i wszech sztuk i gatunków. Mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia – w obrazach o indywidualnym, a rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ W REDAKCJACH i WYDAWNICTWACH OD 1989 ROKU. PRACA ETATOWA: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000). Współpraca zaś wieloaspektowa z wieloma tytułami prasowymi, w tym polonijnymi (dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn), czasopismami kulturalnymi, literackimi i wydawnictwami. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ AKTUALNIE (od 2006 roku) redaktor naczelna, właścicielka-wydawca i wszechstronna realizatorka niezależnej, niekomercyjnej Gazety Autorskiej „IMPRESJee” o dominującym profilu kulturalnym, obecnie pod nowym adresem i nazwą Gazeta Autorska IMPRESJee.pl www.impresjee.pl. Zdobyła ponadto 33-letnie doświadczenie redaktora-korektora: czasopism, monografii, albumów artystycznych, książek poetyckich, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ PRZED 1989 ROKIEM we wczesnych latach studenckich (UAM) z ówczesnej powinności żakowskiej hartowała się w porze ferii letnich na studenckich praktykach (wówczas obowiązkowych i zwanych robotniczymi - lata 70.). Ponadto pracowała jako wychowawczyni na koloniach, asystent antykwarski w PP „Desa” Dzieła Sztuki i Antyki, a później - analityk w laboratorium bakteriologii WZSChPiG w Poznaniu. Kolejne studia podjęła w 1980 roku w Akademii Ekonomicznej.
⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ LICZNE UTWORY JEJ AUTORSTWA nasyciły dotąd treściami w różnych tonacjach: łamy drukowanych czasopism ogólnopolskich, regionalnych i polonijnych. Pierwszym ich lądowiskiem są łamy Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl, a międzylądowań - media stowarzyszeń dziennikarskich i artystycznych. Lokowała je również w oazach jej własnych autorskich witryn artystycznych POEZJA i ArtGRAFPoeFoto i tomie poetyckim pt. „Szepty dalekobieżne”, który okrasiła grafikami (San Franisco 2009). Zaskakują w książkach biograficznych innych artystów, np. Mikosza Deki Czurei, wirtuoza skrzypiec, Króla Czardasza, pt. „Potępienie Miklosza” (2009) czy w „Księdze romskiej” Władysława Iszkiewicza (2012), artysty i dyrektora Cygańskiego Zespołu „Roma”, później – emigranta do Szwecji. To także wędrowniczki pod skrzydłami pegazów do periodyków literackich i kulturalnych. Objawiły się w antologiach poezji współczesnej „Jak podanie ręki” i tamże stały się w przekładach zrozumiałe dla Niemców, Anglików, Francuzów oraz Hiszpanów. Czytano je na antenie Radia Emaus, miały wielokrotne prezentacje przed gremiami licznych międzynarodowych festiwali kulturalnych, Międzynarodowych Konferencji Poetyckich (WO ZLP, 2017-2021), publicznością koncertu Międzynarodowej Orkiestry Cygańskiej w Auli UAM (2017), w różnych przybytkach kultury (np.: Dom Bretanii, Miedzynarodowy Dom Kultury w Międzyzdrojach, Dom Romski, Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykowie, Muzeum Etnograficzne w Poznaniu, klub ZAK, poznański Klub Literacki „Dąbrówka”), szkołach i in. Także – w Helladzie na Krecie w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos. ****** Aforyzmy zaś odczytywała np. podczas festiwalu Aforystykonu w Kaliszu – stolicy aforyzmów i publikuje w swojej Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, zamieszczała w witrynie autorskiej POEZJA, Stefania Pruszyńska. Jeden z aforyzmów obrał na motto spektaklu Częstochowski Teatr Tańca Włodzimierza Kucy (17.06.2018r.) Opublikowano je w kolejnych edycjach antologii „Po-tyczki aforystów” (2017– 2021). ****** OBRAZY, GRAFIKI, RYSUNKI – w Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989-1991), mies. „Welcome to Poznań”, mies. „Merkuriusz Polska”, Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, artystycznych witrynach autorskich: POEZJA, ArtGrafPoeFoto (2007 – 2019), we własnym zbiorze poetyckim „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009), na okładkach książek poetyckich np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej: „Żeby marzyć” (2014), Jan Grad „W gaju poezji” (2016); w antologii poezji związanej Międzynarodową Konferencją Poetycką „Kalisz stolicą aforyzmu” (2020) i witrynie WO ZLP. Odsłoniła je NA WYSTAWACH, np.: MASTRiN w Pałacu Działyńskich „Harmonia”, dedykowanej Czesławowi Miłoszowi (2011), w Bibliotece w Buku (2012), w Auli UAM (2017), Auli Lubrańskiego w Collegium Minus UAM podczas V Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej (2021), Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim, w poznańskim Klubie Literackim „Dąbrówka”, a poza Polską w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos (Kreta – Grecja, 2010). ⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ NAGRODY m.in.: za felieton w konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław wyd. przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (publikacja pt. „Inwazja łysych”, „Arkusz”, nr 6 (55), 1996, s.13); „Dziennikarskie Koziołki 2017” w kategorii: Redakcja przyznane przez Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia Dziennikarzy RP za wieloaspektowe realizacje Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w UAM i AE.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka rozwoju dialogu kultur.