Kiedy 1 maja 1957 roku Telewizja Poznańska, jako druga po Łodzi regionalna w kraju nadała swój pierwszy program (relację z otwarcia ośrodka i występy estradowo-rewiowe „Tele złego na jednego”) − w mieście nadwarciańskim zarejestrowanych było zaledwie 100 odbiorników. Nie wiem, ile tych szklanych ekraników jest dziś w Poznaniu: dziesiątki, setki tysięcy? A ile jest telewizorów niezarejestrowanych? A tych − daleko poza Grodem?
Stacja nadawała początkowo trzy razy w tygodniu. Wszystkie programy kulturalne, sportowe, informacyjne, publicystyczne i popularnonaukowe powstawały na miejscu. Jednak te przeznaczone na antenę ogólnopolską, z powodu braku łączy, nadawane były przez pierwsze dwa lata z Łodzi. Realizatorzy, wykonawcy i całe zaplecze techniczne dowożono tam autobusami. Dziś w TVP3 mamy miesięcznie do dyspozycji około 100 godzin programów i niemal 50 godzin własnych programów na antenie ogólnokrajowej.
W 1959 roku ruszyło pierwsze, prowizoryczne łącze radiowe, co pozwoliło włączyć ośrodek do ogólnopolskiej sieci stacji telewizyjnych i odbierać programy z zagranicy. W 1966 roku telewizja poznańska uzyskała możliwość realizacji programów poza studiem. Do użytku wszedł bowiem pierwszy eksperymentalny wóz transmisyjny polskiej produkcji. W latach 60., 70. i 80., korzystając z wielkiej wiedzy i doświadczenia specjalistów pracujących w ośrodku, Telewizja Poznańska produkowała programy znane w całej Polsce. Widzowie zapamiętali szczególnie audycje kulturalne, rozrywkowe, popularno-naukowe i inscenizacje teatralne. I tak to się potoczyło.
Jubileusz był, a właściwie nadal jest − powiedziałbym − godny. W piątek, 27 kwietnia Roku Pańskiego 2007, odbył się wernisaż wystawy „50 lat Telewizji Poznań” w Centrum Kultury Zamek. Swoją drogą: warto tę ekspozycję zobaczyć, choć mnie, humanistę, starości i nowości techniczne przyprawiają o znaczny zawrót mózgowia.
W sobotę − wystawa ta stała się tłem scenografią specjalnego, całodziennego programu na żywo, poświęconego telewizji poznańskiej. Przez cały dzień na antenie TVP3 Poznań rozmowy, dyskusje o telewizji z twórcami i widzami, dawnymi i obecnymi.
W niedzielę przed południem był czas na czysto niematerialną, duchową refleksję: w Katedrze Poznańskiej została odprawiona msza św. w intencji wszystkich pracowników i współpracowników Telewizji Poznań. Wieczorem zaś uroczysty koncert „50 lat wizji z Poznania” w reżyserii Krzysztofa Jaślara, z oprawą muzyczną Krzesimira Dębskiego w Auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Koncert był udany. Przez te dwie i pół godziny programu (odliczając oficjalne orderowanie i wystąpienia, z których to wystąpienie szefowej poznańskiej grupy, red. Jolanty Hajdasz, minimalnie mnie olśniło nie sądziłem, że potrafi tak zacnie przemawiać) odbyliśmy na sali wędrówkę do ludzi i do miasta. Dawnego i nowego. A ludzi, oczywiście, tak czy inaczej „ocierających się” o poznańską telewizornię. Grażyna Torbicka, już weteranka, bo obsługiwała na wybiegu i 40-lecie, nieźle poprowadziła całą galę, pomijając to, że nieszczęśliwie stawała w antraktach dokładnie na środku telebimu.
Nagrody honorowe „Kreator 2007” (mają już być przyznawane systematycznie), autorstwa Roberta Sobocińskiego, otrzymali tutaj: Stefan Mroczkowski, Urszula Sipińska w ogromnych, ciemnych okularach (przyznała się do tego, że od 20 lat już nie śpiewa, jest projektantką, i − nie zaśpiewała!), Izabella Cywińska.
I tu wstrzymuję na sekundę wyliczanie Wielkich. Otóż, jak na artystyczną bizneswoman przystało, I. Cywińska ze sceny zaapelowała do obecnego na tym spotkaniu prezesa telewizji publicznej, Andrzeja Urbańskiego, iżby dał szansę. Żeby poznańscy aktorzy również mogli przygotowywać teatry telewizji, bo do tej pory występują artyści z Warszawy i „od czasu do czasu” z Krakowa. Na owo dictum na arenie dość żwawo pojawił się Urbański, wycałował laureatkę w obie dłonie, nadto przytulił serdecznie, ale nie rzekł ani słowa. Jeno się promiennie uśmiechał… Ot, polityka.
Zresztą, za kilka sekund aktor Jacek Różański zaśpiewał laureatce Cywińskiej piosenkę „Życie to nie teatr”. Nie wiem, czy w uzgodnieniu z Urbańskim…
Następny do „Kreatora” był Bohdan Smoleń, a kilka pozycji niżej − Zenon Laskowik z Krzysztofem Jaślarem (dwaj ostatni wymienili się wzajemnie „Kreatorami” i to chyba miał być ten skeczyk?).
Ale zmierzam do czegoś innego… Otóż, zarówno Smoleń, jak i Laskowik, prawili sobie tego wieczoru (na odległość!) sympatyczności. Ale od lat są już od siebie daleko. Najlepszy duet kabaretowy Starego Kontynentu! Osobno! Z bólem przyznaję, że najlepiej mi było z Wami przed wojną. Przed Waszą wojną, panowie z kabaretowych rewirów!
„Kreatory” dostały się ponadto w ręce: Andrzeja Maleszki, Zbigniewa Górnego, Hanny Banaszak, Agnieszki Duczmal, Bogusława Kaczyńskiego (tego sala pozdrawiała zdalnie, acz serdecznie) i Stefana Stuligrosza. Zaśpiewali nam tego wieczoru jeszcze m.in.: Justyna Steczkowska, Małgorzata Ostrowska, Justyna Szafran. Piszę m.in., czyli „między innymi, bowiem zacnych wykonawców niekreatorowych, choć kreatywnych było znacznie więcej.
A potem w holu było przyjątko. Poza olbrzymiastym tortem urodzinowym (ufff!), całkiem przeciętne, jeśli mam być brutalnie szczery. Jak na możliwości telewizorni i VIP-Cateringu, ma się rozumieć.
Nie jestem wcale oszołomiony tym półwieczem. W końcu, jestem starszy od poznańskiej telewizji o dobrych kilka wiosen. Bardziej zdumiewa mnie upływ czasu. Błyskawiczny i nieuchronny. A jeszcze bardziej: szokujący rozwój tego, co widać na srebrnym ekranie. Ale przecież nie wszystko może być tylko nadzwyczajne, zachwycające i wyłącznie niezwykle piękne…
T.G.
28 kwietnia − 20 maja − wystawa „50 lat Telewizji Poznań” w CK „Zamek” od wtorku do niedzieli w godz. od 11.00 do 19.00.
Wybrane archiwalne programy na antenie TVP3 Poznań:
2 maja godz. 07.55 „Wojciech Wiesiołowski w Rogalinie” (1982);
3 maja godz. 07.55 „Muzyka Małego Ekranu − Czesław Niemen” (1980);
1-3 maja godz. 19.30 „Kabaret TEY” (wybór najciekawszych programów);
5 maja godz. 19.10 „Cudowny Mandaryn” − Polski Teatr Tańca (1978);
12 maja godz. 19.10 „Bardzo śpiąca królewna” − balet do muzyki A. Blocha (1976);
19 maja godz. 19.10 „Obóz” − reportaż (1991);
26 maja godz. 19.10 „Muzyka według Glassa, świat według Reggia” − Malta 2005 ;
6, 13, 20, 27 maja godz. 19.05 „Wizja lokalna” − cykl reportaży o historii Telewizji Poznań.
