Xavier Sager Bonne Année Tuck, series Pierrot kiss. Wikipedia. Domena publiczna
Gałązka jemioły, znana z tradycji świątecznych, od dawna znajduje zastosowanie w medycynie ludowej i nowoczesnej − przypomniały ekspertki ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Według dawnych wierzeń ludowych jemioła chroniła dom przed złymi mocami, a w kulturze celtyckiej i nordyckiej była symbolem życia, płodności i miłości.
Z informacji przekazanych przez Śląski Uniwersytet Medyczny wynika, że jemioła, roślina znana od stuleci, w medycynie ludowej, coraz częściej przyciąga uwagę naukowców i badaczy ze względu na swoje właściwości lecznicze i techniczne.
„Napary i wyciągi z jemioły pomagają utrzymać optymalne ciśnienie krwi oraz wspomagają prawidłowe krążenie. Ekstrakty z jemioły, w tym wiskumina, są badane pod kątem aktywacji układu immunologicznego w adiuwantowej terapii przeciwnowotworowej, również w medycynie weterynaryjnej” – wyjaśniły ekspertki z Wydziału Farmaceutycznego SUM.
Specjalistki podkreślają jednak konieczność zachowania ostrożności w stosowaniu tej rośliny. Należy pamiętać, że wszystkie części jemioły są trujące, dlatego stosowanie preparatów z jej wykorzystaniem wymaga konsultacji ze specjalistą.
Jemioła znalazła też zastosowanie w nowoczesnej technice i medycynie dzięki gęstej wiscynie – substancji o zdolności przyklejania się praktycznie do wszystkiego, ale łatwej do odklejenia w warunkach wilgotnych. Może to czynić ją materiałem potencjalnie użytecznym do zamykania ran.
Jemioła jest półpasożytem rozwijającym się wysoko w koronach drzew, co − według ekspertek − od wieków wzbudzało w ludziach świadomość jej wyjątkowości. Wieczna zieloność i zdolność do owocowania zimą sprawiły, że roślina ta symbolizuje życie, nieśmiertelność i odradzanie. W tradycji celtyckiej szczególną czcią otaczano jemiołę rosnącą na dębie, uważaną za „dar nieba”, którą zrywano wyłącznie w czasie uroczystych ceremonii złotym sierpem.
W polskiej tradycji ludowej jemiołę, znaną także jako strzęśla lub homeła, wieszano pod powałą domu lub nad wejściem, wierząc, że chroni dom przed złymi mocami, urokami, koszmarami sennymi, piorunami i pożarem. Jak uważano, demony i siły nieczyste uaktywniały się w czasie przesilenia zimowego; w ten sposób jemioła włączyła się do tradycji świąt Bożego Narodzenia.
Roślina odegrała również ważną rolę w kulturze i obyczajowości. Zwyczaj całowania się pod jemiołą wywodzi się z nordyckich legend i celtyckiej symboliki płodności. Według jednej z legend syn bogini Frigg zginął od gałązki jemioły, a jej łzy przemieniły się w białe jagody – odtąd roślina stała się symbolem miłości i pokoju. W XVIII i XIX wieku w Anglii ukształtował się zwyczaj całowania się pod zawieszoną gałązką, gdzie za każdy pocałunek zrywano jedną jagodę.
Ekspertki SUM przypomniały, że tradycja i nauka spotykają się dziś m.in. na festiwalu w Wielkiej Brytanii. Stowarzyszenie Jemioły w Tenbury Wells (Tenbury Mistletoe Association) organizuje tam coroczny festiwal jemioły, promując dziedzictwo i znaczenie tej rośliny.
W Polsce występują trzy podgatunki jemioły: pospolita, rozpierzchła i jodłowa. Wszystkie charakteryzują się kulistym pokrojem, zdolnością do owocowania w zimie oraz unikatowym cyklem życiowym, w którym jagody są pożywieniem ptaków rozsiewających roślinę.(PAP)
jms/ bar/
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – naukawpolsce.pl
Ilustracja: Xavier Sager Bonne Année Tuck, series Pierrot kiss. Wikipedia. Domena publiczna
(A.W.)
