Indywidualnie zyskujemy prawdziwą wiedzę, nasiąkając kawałek po kawałku tym, co wcześniej było jedynie zewnętrzem. Lecz aby pojawiła się samowiedza – potrzebny jest świadek. […]uleganie własnej oryginalności (unikatowości też) jest główną przeszkodą w poszukiwaniu oryginału. Z listu Marka Chlandy do Jaromira Jedlińskiego (2004)
W górach można czasem trafić na spiętrzenie oznaczeń różnych szlaków na jednym drzewie – Marek Chlanda
Marek Chlanda powierzył swój cykl rysunkowo-malarski pn. „Beatyfikacje” Muzeum Narodowemu w Poznaniu, a ideę ich prezentacji i rolę kuratora wystawy – Jaromirowi Jedlińskiemu. Eksponowany cykl zawiera 74 obrazy na płótnie oraz 42 obrazy na papierze oraz zapiski Marka Chlandy w albumie wydanym z okazji tej wystawy. Obrazy te są wykonane węglem, ołówkiem i farbami akrylowymi na płótnie oraz na kartonie.
Całość ekspozycji podzielono na siedem sekwencji. Każda wyeksponowana praca ma swojego adresata − postać, która skupiła uwagę Marka Chlandy, zainspirowała go do tych dzieł swoją osobowością, życiem, dziełami. Wystawa stanowi swoisty owoc wielowątkowych i wielopoziomowych refleksji artysty − beatyfikację 15 wybitnych osób wybranych przez niego. Są to: kaligraf Inoue Juichi i myśliciel Émile Cioran; rzeźbiarka Katarzyna Kobro oraz malarz Andrzej Szewczyk; malarz Mark Rothko i stygmatyczka Wanda Boniszewska; nauczyciel Janusz Korczak; poetka Nelly Sachs, jezuita Stanisław Musiał oraz myśliciel religijny Thomas Merton; filozof Ludwig Wittgenstein i artysta Donald Judd; malarz Paul Cézanne, teoretyk teatru, rysownik Antonin Artaud oraz reformator teatru Jerzy Grotowski.
Artysta w tych dziełach odsłania swoje myślenie, sam przeszedłszy z nim w głębie zaświatów – dotyków światów swoich bohaterów. Dokonuje ich beatyfikacji w swoistym przekazie − rezultacie szukania i osiągania celu w kształtach i formach zbliżonych do tego, co stanowi błysk w świadomości, intuicyjny dialog z materią pozamaterialną – jednak pozostaje dla odbiorcy obrazem otwartym na wiele tropów myślowych, emocjonalnych i w tym sensie hipotetycznym. Wystawa jest zaproszeniem do pójścia za nim do tych przestworzy, które sam przemierzył myślą, emocją, pamięcią, intuicją i pozostawił w swoich pracach, ich barwie, świetle i cieniu. Przestworzy ducha swoich bohaterów, przenikniętych jego własnym duchem.
Wystawę tę utrwala znakomicie przygotowany album „Marek Chlanda. Beatyfikacje”, opatrzony słowem wstępnym dyrektora Muzeum Narodowego w Poznaniu Wojciecha Suchockiego. Zawiera on: notatki Marka Chlandy z lat 2006-2007 (w których powstawał prezentowany na wystawie cykl), reprodukcje prac, biogramy postaci oraz esej „Suita cieni” Jaromira Jedlińskiego, kuratora wystawy. Cytowane na wstępie dwie wypowiedzi Marka Chlandy zaczerpnęłam z tego albumu.
Marek Chlanda urodził się w 1954 r. w Krakowie. Zaliczany jest do współczesnych artystów średniego pokolenia. Zaczynał jako rysownik, potem łączył serie rysunkowe z formami takimi jak performance czy koncert. Do swoich prac na papierze włącza różne obiekty: kawałki futra, drewniane klocki i listewki, sznury itp. W ostatnim czasie koncentruje się na rzeźbie i organizowaniu przestrzeni poprzez zestawianie niekiedy zaskakujące − elementów nasyconych różnymi znaczeniami.
Wystawę otwarto 3 listopada, będzie dostępna dla publiczności do 13 grudnia.
Stefania Golenia Pruszyńska
Obraz na fot. 1: Paul Cezanne „Sadzawka malarza” Marka Chlandy
Obraz na fot. 2: Marek Chlanda, Janusz Korczak
Obraz na fot. 3: Jerzy Grotowski Marka Chlandy
Fot. 1-3: Muzeum Narodowe w Poznaniu. Obrazy na wystawie „Beatyfikacje”
— Stefania Pruszyńska
(Stefania Pruszyńska, oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.), redaktorka-korektorka książek literackich, animatorka kulturalna.
Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, satyry, grotesek, aforyzmów oraz artystycznych sztuki plastycznej.
Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą (m.in. w stylu bliskim realizmowi magicznemu).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 36-letnim doświadczeniem zawodowym w pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000).
⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej. PUBLIKACJE KSIĄŻKOWE ⇒ ⇒ książka poetycka „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009), „Peregrynacje kulturalne. Eseje * Krytyka - recenzje wywiady”, 1. tom (WO ZLP, Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań 2024) ⇒⇒ ⇒ W książkach innych autorów ⇒⇒ ⇒ ANTOLOGIACH poetyckich i tematycznych - antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (2017-2024) Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) i charytatywnych ⇒⇒ ⇒ CZASOPISMACH: we własnej w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), czasopismach ogólnopolskich i regionalnych, cyklicznych wydawnictwach (miesięcznikach, kwartalnikach, rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych (np.: „Welcome to Poznań”, Magazyn Muzyczny BRZMIENIA, „Merkuriusz Polska” „Wielkopolski Widnokrąg”, „Protokół Kulturalny”). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP, w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy (2015), na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM (2017), Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego (2019 i 2023), Jeżyckim Centrum Kultury w Starej Prochowni (poezja i wystawa prac graficznych (2024); poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Członkini m.in.: w latach 2005-2018 - Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, w tym Zarządu Głównego; Związku Zawodowego Dziennikarzy (od 2001 r.), Klubu Aforystów przy WO ZLP, Klubu Literackiego „Dąbrówka”, Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej...
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.
