
Co rok 21 marca świętujemy Światowy Dzień Poezji − World Poetry Day, ustanowiony przez UNESCO w Paryżu jesienią 1999 roku podczas generalnych obrad tej organizacji. Na centralne miejsce uroczystości, których główną bohaterką uczyniono poezję, obrano Paryż.
Tego dnia na całym świecie poezja triumfuje jako sztuka słowa. Jej skarbiec, w którym aż roi się od przeróżnych klejnotów i nowych objawień, inspiruje skupionych na dorobku literackim miłośników i rzeczników myśli poetyckiej do przeróżnych inicjatyw, często zabarwionych akcentami nawiązującymi do tradycji rodzimego regionu. Wszystkie zmierzają do przybliżenia poezji do jej odbiorców.
Poezji powierza się również rolę obrońcy i emisariuszki zanikających języków niektórych nacji i grup etnicznych. Przypominana w języku ojczystym, umacnia jego istnienie i sprzyja zachowaniu poczucia ciągłości zdobyczy kultury tych środowisk.
O szczególnym znaczeniu poezji czy w ogóle literatury w podtrzymywaniu więzi z pierwszą ojczyzną, a także o integracyjnych mocach języka ojczystego wiele też mówią liczne przedsięwzięcia mniejszości narodowych w sferze kultury. W społecznościach emigrantów poczucie alienacji jest wyjątkowo dotkliwym kosztem oddalenia od ojczystego kraju i każde drgnienie inicjatorów wspólnych spotkań pod szyldem kultury jest przyjmowane z entuzjazmem. Poezja narodowych wieszczów ma w tych społecznościach niejednego ambasadora i przyciąga uwagę pozostałych.
W tym roku pandemia nie umożliwia spotkań na żywo, co znacznie ogranicza kontakt z książką poetycką, zwłaszcza nowościami edytorskimi i ich autorami. Odpowiedzią na tę przeszkodę jest rozmaitość inicjatyw w przestrzeni wirtualnej w trybie online. Są to zarówno międzynarodowe, jak i krajowe festiwale poezji, organizowane przez gremia mające wieloletnie doświadczenie w promocji poezji. Także proponowane są autorskie prezentacje poetyckie czy audycje, dyskusje, publikacje wierszy i, choć mniej liczne, konkursy popularyzujące poezję czy umożliwiające rozeznanie się we własnej wiedzy o tej dziedzinie twórczości literackiej. Na kanałach muzycznych króluje piosenka poetycka. Większość tych wydarzeń utrwalonych w nagraniach będzie długo dostępna w Internecie.
Poezja bije z różnych źródeł. Wystarczy sięgnąć… i się zaczytać czy zasłuchać, by ubogacić swoją wyobraźnię i wrażliwość treściami płynącymi ze świata myśli poetów.
Zachęcam do samodzielnego, według własnych preferencji, wyszukiwania informacji o takich wydarzeniach i inicjatywach. Warto im poświęcić uwagę i zasmakować w poznawaniu nowej poezji.
A gdyby poszperać w domowych biblioteczkach, by znaleźć książeczki wierszowanych bajek, lub powrócić pamięcią chociażby do utworów poetyckich poznanych w toku edukacji szkolnej, w tym wierszy dla dzieci, których także współcześni milusińscy chętnie posłuchają z ust rodziców czy starszego rodzeństwa, czyż nie byłby to sposób na bycie czarodziejami malującymi na kolorowo świat rodzinnej niedzieli? Może każdej niedzieli, a nie tylko tej, która dzisiaj, w dniu tegorocznego święta poezji na świecie, skłania myślących o odpowiedzialności za przyszłość młodych pokoleń do pochylania się nad treściami myśli poetyckiej − w trosce o ich rozwój duchowy i najpierw pełnię wiedzy o ojczystej kulturze.
Stefania Pruszyńska
Obraz z cyklu: Obrazy z oazy. Pandemia 2020/2021. NeoLiren I. Stefania Pruszyńska. Wszelkie prawa zastrzeżone.
A co myślą o poezji i poetach sami pisarze, poeci czy filozofowie, okryci sławą naukowcy-wynalazcy i mężowie stanu-wodzowie? Przytaczam różne myśli. Niektóre z wydźwiękiem ponadczasowym, inne pobrzmiewające lirą poetycką, a i te niekoniecznie wyłącznie gloryfikujące poezję, często skontrastowane, wymowne, niekiedy zadzierżyste, mając w planie kontynuację tego cyklu publikacji.
Stefania Pruszyńska
O poezji – Peter Altenberg, Stanisław Barańczak, Nikos Chadzinikolau, Witold Gombrowicz, Horacy, Olga Tokarczuk…
O poezji – Peter Altenberg, Stanisław Barańczak, Nikos Chadzinikolau, Witold Gombrowicz, Horacy, Olga Tokarczuk…
O poezji – Anna Kamieńska, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Wisława Szymborska, Nikos Chadzinikolau, Czesław Miłosz…
O poezji – Anna Kamieńska, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Wisława Szymborska, Nikos Chadzinikolau, Czesław Miłosz…
O poezji − Czesław Miłosz, Elias Canetti, Thomas Stearns Eliot, John Ruskin…
O poezji − Czesław Miłosz, Elias Canetti, Thomas Stearns Eliot, John Ruskin…
O poezji… Aforyzmy: Czesława Miłosza, Karola Irzykowskiego, Antoniego Czechowa…
O poezji… Aforyzmy: Czesława Miłosza, Karola Irzykowskiego, Antoniego Czechowa…
(Publikacja zaktualizowana).
— Stefania Pruszyńska
(oficjalnie: Stefania Golenia) – poetka, eseistka, redaktor-dziennikarka. Autorka: utworów poetyckich prozy poetyckiej, opowiadań, reportaży literackich, felietonów, utworów satyrycznych, grotesek i aforyzmów. Także fotoreportażystka. Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się również hojnie w swojej twórczości artystycznej, plastycznej, niemal równolegle do poezji i wszech sztuk. Mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia – w obrazach o indywidualnym, a rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ W REDAKCJACH i WYDAWNICTWACH OD 1989 ROKU. PRACA ETATOWA: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), polsko-amerykańskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000). Współpraca zaś wieloaspektowa z wieloma tytułami prasowymi, w tym polonijnymi (dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn), czasopismami kulturalnymi, literackimi i wydawnictwami. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ AKTUALNIE (od 2006 roku) redaktor naczelna, właścicielka-wydawca i wszechstronna realizatorka niezależnej, niekomercyjnej Gazety Autorskiej „IMPRESJee” o dominującym profilu kulturalnym, obecnie pod nowym adresem i nazwą Gazeta Autorska IMPRESJee.pl www.impresjee.pl. Nagrodzona w kategorii: Redakcja przez Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej Dziennikarskimi Koziołkami w maju 2017 r. ⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ PRZED 1989 ROKIEM we wczesnych latach studenckich (UAM) z ówczesnej powinności żakowskiej hartowała się w porze ferii letnich na studenckich praktykach (wówczas obowiązkowych i zwanych robotniczymi - lata 70.). Pracowała także jako wychowawczyni na koloniach, asystent antykwarski w PP „Desa” Dzieła Sztuki i Antyki, a później - analityk w laboratorium bakteriologii WZSChPiG w Poznaniu. Podjęła także kolejne studia w 1980 roku w Akademii Ekonomicznej ⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ RÓWNOLEGLE DO DZIENNIKARSTWA, PUBLICYSTYKI I AKTÓW TWÓRCZYCH – ma 32-LETNIE DOŚWIADCZENIE W PROFESJI REDAKTORA-KOREKTORA: czasopism, monografii, albumów artystycznych, książek poetyckich, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych. Materiały przygotowywane do druku kierowały do jej redakcji-korekty redakcje prestiżowych czasopism ogólnopolskich i polskich wydawnictw, gremia literackie, fundacje literackie, indywidualni edytorzy i autorzy-wydawcy własnych publikacji. ⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ NAGRODY m.in.: za felieton w konkursie miesięcznika kulturalnego „Arkusz” (1996); „Dziennikarskie Koziołki 2017” w kategorii: Redakcja od Wielkopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP za wieloaspektowe realizacje portalu Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl.
⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ LICZNE UTWORY JEJ AUTORSTWA nasyciły dotąd treściami w różnych tonacjach: łamy drukowanych czasopism ogólnopolskich, regionalnych i polonijnych. Pierwszym ich lądowiskiem są łamy Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl. Nie unikały międzylądowań w portalach stowarzyszeń dziennikarskich i artystycznych. Lokowała je również w oazach jej własnych autorskich witryn artystycznych POEZJA i ArtGRAFPoeFoto i tomie poetyckim pt. „Szepty dalekobieżne”, który okrasiła grafikami (San Franisco 2009). Zaskakują w książkach biograficznych innych artystów, np. Mikosza Deki Czurei, wirtuoza skrzypiec, Króla Czardasza, pt. „Potępienie Miklosza” (2009) czy w „Księdze romskiej” Władysława Iszkiewicza (2012), artysty i dyrektora Cygańskiego Zespołu „Roma”, później – emigranta do Szwecji. To także wędrowniczki pod skrzydłami pegazów do periodyków literackich i kulturalnych. Objawiły się w antologiach poezji współczesnej „Jak podanie ręki” i tamże stały się w przekładach zrozumiałe dla Niemców, Anglików, Francuzów oraz Hiszpanów. Czytano je na antenie Radia Emaus, miały wielokrotne prezentacje przed gremiami licznych międzynarodowych festiwali kulturalnych, Międzynarodowych Konferencji Poetyckich (WO ZLP, 2017-2021), publicznością koncertu Międzynarodowej Orkiestry Cygańskiej w Auli UAM (2017), w różnych przybytkach kultury (np.: Dom Bretanii, Miedzynarodowy Dom Kultury w Międzyzdrojach, Dom Romski, Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykowie, Muzeum Etnograficzne w Poznaniu, klub ZAK, poznański Klub Literacki „Dąbrówka”), szkołach i in. Także – w Helladzie na Krecie w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos. Aforyzmy zaś odczytywała np. podczas festiwalu Aforystykonu w Kaliszu – stolicy aforyzmów i publikuje w swojej Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, zamieszczała w witrynie autorskiej POEZJA, Stefania Pruszyńska. Opublikowano je w kolejnych edycjach antologii „Po-tyczki aforystów” (2017– 2021). OBRAZY, GRAFIKI, RYSUNKI – w Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989-1991), mies. „Welcome to Poznań”, mies. „Merkuriusz Polska”, Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl, artystycznych witrynach autorskich: POEZJA, ArtGrafPoeFoto (2007 – 2019), we własnym zbiorze poetyckim „Szepty dalekobieżne” (San Francisco 2009), na okładkach książek poetyckich np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej: „Żeby marzyć” (2014), Jan Grad „W gaju poezji” (2016); w antologii poezji związanej Międzynarodową Konferencją Poetycką „Kalisz stolicą aforyzmu” (2020) i witrynie WO ZLP. Odsłoniła je NA WYSTAWACH, np.: MASTRiN w Pałacu Działyńskich „Harmonia”, dedykowanej Czesławowi Miłoszowi (2011), w Bibliotece w Buku (2012), w Auli UAM (2017), Auli Lubrańskiego w Collegium Minus UAM podczas V Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej (2021), Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim, w poznańskim Klubie Literackim „Dąbrówka”, a poza Polską w Retimno (Rethymno) i Adelianos Kampos (Kreta – Grecja, 2010). ⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA, POGLĄDY. Wiedzę akademicką zdobywała w UAM i AE. Miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka rozwoju dialogu kultur.