Dudy, które onegdaj ludzie Kościoła uznawali za diabelski wymysł, szatański instrument, a także kozły – starsza odmiana tego instrumentu (także znanego w Szkocji), przetrwały i dobrze się mają w ludowej tradycji. Nawet weszły swego czasu do muzycznej kultury dworskiej i może dzięki temu też ta muzyka żyje – w tym tonie Rajmund Głowacki, prowadzący koncert, komentował historię i obecność tych instrumentów podczas wczorajszych Ogólnopolskich Konfrontacji Kapel Dudziarskich w Poznaniu. „Coraz to młodsi na nich próbują swoich talentów, nawet – o! takie »szczurki« małe umieją już na nich coraz to lepiej grać. I grają!” – mówili o tym z dumą i jednocześnie z uśmiechem, żartobliwie, doświadczeni już dudziarze.
Wczorajsze popisy kapel dudziarskich i koźlarzy z Wielkopolski i Podhala, które obserwowali na Starym Rynku w Poznaniu liczni niedzielni spacerowicze, porwały za sobą wielu, zwłaszcza tych, których cieszy tak specyficzne brzmienie muzyki ludowej, mającej w sobie zasoby znanych skądinąd pieśni i piosenek o rodowodzie wiejskim, autentycznym, a nie stylizowanym. Dudom towarzyszyły najczęściej skrzypeczki.
A muzykę tę niosło po całej okolicy. Także obcokrajowcy, w tym Holendrzy i Niemcy, z wielkim zaciekawieniem przystawali i kierowali na muzyków obiektywy swoich fotoaparatów, tak rejestrując koloryt kulturalny Poznania. Dudziarze i koźlarze w odświętnych strojach, koncertowych, nie tylko stali podczas popisów, także przemaszerowali po Starym Rynku, grając. Zwracali uwagę na siebie swoją oryginalnością i manifestacją tej muzyki.
Na konfrontacje w Poznaniu przyjechały 22 kapele: z Poznania – Kapela Dudziarzy Wielkopolskich CK Zamek – Romuald Jędraszak, Paweł Dukat; z Szymanowa i Połajewa kapela dudziarska – Michał Umławski i Karolina Kulka; z Bukówca Górnego kapela dudziarska – Tomasz Kiciński i Przemysław Samol; z Leszna dwie kapele dudziarskie – Jacek Kutrowski i Maciej Kutrowski oraz Bartosz Zawarty i Paulina Zawarty; ze Stęszewa dwie kapele dudziarskie – Piotr Górecki i Paweł Zawadzki oraz Łukasz Kontek i Jakub Kontek; z Połajewa cztery kapele dudziarzy – Radosław Żak i Monika Hempe, Piotr Górecki i Hanna Krawczyk, Radosław Żak i Justyna Płociniczak, Łukasz Kontek i Sandra Bartkowiak; z Kościana dwie kapele dudziarskie – Andrzej Frankiewicz i Justyna Szymanowska oraz Krzysztof Kuśnierek i Magdalena Zimowska; z Zakopanego kapela dudziarska – Szymon Bafia i Jakub Kluś; z Przyprostyni – kapela dudziarska Benia Kaspra – Bernard Kasper, Jacek Pawłowski, Bernard Frącek, oraz kapela kozła weselnego – Mikołaj Taberski i Agata Szulc; ze Zbąszynia dwie kapele, dudziarska – Edmund Hildebrandt, Jan Prządka i Błażej Szulc oraz kapela kozła weselnego – Sławomir Kliemann i Edyta Kliemann; ze Zbąszynka kapela kozła weselnego – Przemysław Dudziński, Marta Liczbańska i Jerzy Skrzypczak; z Podmokli Małych kapela kozła weselnego – Weronika Kokocińska, Karolina Janowska i Andżelika Drozda; z Nowego Kramska kapela kozła weselnego – Adam Knobel, Maciej Malinowski i Dominika Malinowska.
Główny dowodzący tym, 10. z kolei, spotkaniem z muzyką na dudach i kozłach – Sławomir Pawliński wyrażał nadzieję na kontynuację tej tradycji i jej rozwój.
Wydano dwa werdykty w kategoriach: najlepsza kapela i budowniczowie instrumentów. Komisja etnomuzykologów, którą tworzyli prof. Zbigniew Przerembski, prof. Bogusław Linette i Kazimierz Budzik, najwyżej oceniła: Kapelę Dudziarzy Wielkopolskich CK Zamek w Poznaniu Romuald Jędraszak, Paweł Dukat, kapelę dudziarską z Zakopanego Szymona Bafii i Jakuba Klupsia, kapelę koźlarską Benia Kaspra z Przyprostyni oraz kapelę koźlarską ze Zbąszynia w składzie: Edmund Hildebrandt, Jan Prządka, Błażej Szulc.
Zaś w konkursie budowniczych instrumentów, do którego zgłoszono 8 instrumentów, w tym: dudy wielkopolskie, podhalańskie, sierszenki kozły weselne, komisja przyznała: pierwszą nagrodę Szymonowi Bafii za dudy podhalańskie i Markowi Franciszkowi Modrzykowi za kozła weselnego. Druga nagroda przypadła Tomaszowi Kicińskiemu za dudy wielkopolskie i Henrykowi Skotarczykowi za kozła weselnego, a trzecia – Andrzejowi Mendlewskiemu za dudy wielkopolskie.
Konfrontacje kapel dudziarskich zorganizowały: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków oddziału poznańskiego, Muzeum Etnograficzne w Poznaniu.
Tekst i fot.: Stefania Pruszyńska
Przedruk artykułu ukazał się w „Aspektach Kulturalnych” nr 17/2012
— Stefania Pruszyńska
(Stefania Pruszyńska oficjalnie: Stefania Golenia) – eseistka, poetka, redaktor-dziennikarka. Redaktor naczelna, wydawca, autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee.pl (od 2006 r.)
Autorka publikacji różnych gatunków (eseje, recenzje, felietony, reportaże, wywiady, fotoreportaże), utworów literackich (poetyckich i prozy poetyckiej, opowiadań, utworów satyrycznych, grotesek, aforyzmów) oraz artystycznych sztuki plastycznej.
Zazwyczaj wykracza poza gatunkowe schematy. Krytycznoliterackie żywioły z upodobaniem uprawia w eseistycznej narracji. Wypowiada się hojnie w swojej twórczości artystycznej literackiej, a w plastycznej mowę swojej wyobraźni, intuicji, myśli i emocji uwalnia w obrazach o indywidualnym, rozpoznawalnym stylu, z autonomiczną, lecz zarazem wieloznaczną symboliką i metaforą.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PUBLIKACJE RÓŻNOGATUNKOWE (co najmniej 2 tys.): publicystyka, eseje, felietony, wywiady, recenzje, reportaże, fotoreportaże, utwory artystyczne: literackie i sztuki plastycznej – zarówno w Gazecie IMPRESJee.pl (od 2006 r.), własnych autorskich witrynach artystycznych (Poezja, Stefania Pruszyńska, ArtGrafPoeFoto, Stefania Pruszyńska w latach: 2007-2019), własnym zbiorze poezji „Szepty dalekobieżne” (San Francisco ), jak i w wielu czasopismach ogólnopolskich i regionalnych (również w cyklicznych wydawnictwach: rocznikach) – kulturalnych, literackich, muzycznych, książkach innych autorów, antologiach poetyckich (np. Lednickiej Wiosny Poetyckiej), antologiach poezji współczesnej i antologiach poetyckich dwujęzycznych (np. w latach 2017-2023: Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej, wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”), charytatywnych i tematycznych. NAJNOWSZE PUBLIKACJE (oprócz zamieszczanych na bieżąco w Gazecie Autorskiej IMPRESJee.pl) w: kwartalniku literackim „Protokół Kulturalny” (nr 84/2023), antologii poświęconej pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 (wyd. Posnania, Poznań, czerwiec 2023) oraz antologii VII Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej „Jesienny dotyk poezji” (wyd. WO ZLP i Fundacja Literacka „Jak podanie ręki”, Poznań, październik 2023). Także publikowała i publikuje w witrynach macierzystych środowisk dziennikarskich i literackich.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒PREZENTACJE UTWORÓW ARTYSTYCZNYCH. ⇒⇒⇒⇒Poetyckie na: spotkaniach autorskich, festiwalach kulturalnych, jako gość poetycki koncertów, specjalnych spotkań okolicznościowych i różnych społeczności, zaprzyjaźnionych twórców, wieczorach Klubu Literackiego, w kolejnych edycjach Międzynarodowej Konferencji Poetyckiej WO ZLP oraz kaliskich „Aforystykonów” WO ZLP (w Poznaniu m.in.: w klubie ZAK, PoemaCafe, Pałacu Działyńskich, Domu Romskim, Domu Bretanii, siedzibie PO ZLP na os. Powstańców Warszawy w 2015 r., na Wydziale Dziennikarstwa UAM w kampusie na Morasku, Auli UAM w 2017 r., Collegium Minus UAM, siedzibie KL „Dabrówka” na Piątkowie, w Dwujęzycznym Liceum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego; poza Poznaniem – w: Kaliszu, Nieszawie, Ludwikowie, Międzyzdrojach, a poza Polską – na greckiej Krecie w Rethymno i Adelianos Kampos w 2010 r).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z 35-letnim doświadczeniem zawodowym z pracy dziennikarskiej i redaktorskiej, a także artystycznej w redakcjach i wydawnictwach (od 1989). Etatowo: w niezależnym Dzienniku Wielkopolan „Dzisiaj” (1989 – 1991), własnej Agencji „Promotion” (1993), amerykańsko-polskim wydawnictwie US West Polska (1993 – 1996), „Gazecie Targowej”, tygodniku „Wprost” (1996 – 2000).
⇒⇒⇒⇒⇒ Od 2006 r. redaktor naczelna, niezależna wydawczyni, redaktor-autorka i wszechstronna realizatorka Gazety Autorskiej IMPRESJee, obecnie pod nazwą IMPRESJee.pl, o profilu kulturalnym.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ Z DOŚWIADCZENIEM WIELOASPEKTOWEJ WSPÓŁPRACY (dziennikarskiej, autorskiej artystycznej, redaktorskiej) z wieloma czasopismami, w tym polonijnymi (w latach 1992-2010: dwutygodnik – „Kurier” Hamburg, „Dziennik Polski”, „Tydzień Polski” – Londyn) oraz licznymi ogólnopolskimi i regionalnymi czasopismami kulturalnymi, literackimi (od wielu lat z „Protokołem Kulturalnym”) oraz wydawnictwami-wydawcami książek literackich i antologii poezji.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ TAKŻE REDAKTOR PROWADZĄCA I REDAKTOR-KOREKTOR (z wieloletnim doświadczeniem): czasopism (miesięczników i tygodników), monografii, albumów artystycznych i historycznych, książek poetyckich i prozy, biograficznych, antologii poetyckich, wademeków w kilku językach europejskich, biuletynów i prac naukowych i in.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAGRODY: w ogólnopolskim konkursie Miesięcznika Kulturalnego „Arkusz” Poznań-Warszawa-Kraków-Wrocław, wydawanego przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” (1996), oraz laur „Dziennikarskie Koziołki 2017” w Ogólnopolskim Konkursie Stowarzyszenia Dziennikarzy RP – dla swojej redakcji IMPRESJee.pl za wieloaspektowe realizacje.
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ NAUKA: Wiedzę akademicką zdobywała w Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (UAM) oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (AE).
⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒⇒ UPODOBANIA, POGLĄDY: Ideowiec - miłośniczka natury, harmonii, sztuk wszelakich, od wczesnej młodości zwolenniczka idei dialogu kultur i jej rozwoju.
